کوه توچال (Tochal mount) در شمال تهران و به ارتفاع ۳۹۶۲ متر است که بخشی از دامنه رشته کوه البرز است. دامنهٔ جنوبی توچال مجاور با شهر تهران و بلندترین نقطه شهر تهران محسوب میشود که به بام تهران شهرت دارد.
نوشتار مسیرهای کوهنوردی شمال تهران به معرفی مسیرهای ایمن کوهستان تهران میپردازد که در ارتباط نزدیک با قله توچال یکی پررفت آمدترین و پرخطرترین قله های کشور ایران است.
مشهورترین پناهگاهها و جانپناههای توچال به ترتیب از شرق به غرب دارآباد، کلکچال، شروین، شیرپلا، جان پناه قله توچال، امیری، هتل اوسون، ایستگاه پنجم تله کابین، اسپیدکمر و پلنگچال هستند در نوشتار پناهگاه و جانپناه های استان تهران گنجانده شده است. که همگی آنها مشرف به تهران هستند. این کوه از جنوب، به شهر تهران و از شمال به آهار، شکراب و شهرستانک مشرف است.
نام کوه:
توچال به معنی چال آبگیر و دریاچهی کوچک است. چون قلهی توچال در کنار دریاچه از یخ طبیعی قرار دارد آن را بدین نام خواندهاند.
موقعیت جغرافیایی و ویژگی های منطقه:
قله توچال در شمال شهر تهران و کوهستان پیرامون آن به صورت یک خط الراس شرقی- غربی در جناح جنوبی رشته کوههای البرز مرکزی قراردارد. این کوه از شمال به دره رودخانههای جاجرود و شهرستانک و از غرب توسط خط الراس کم ارتفاعتری به قلل شمالی کوههای استان البرز (کرج) متصل میباشد.
قله توچال بلندترین ارتفاع شمال تهران از طریق شانه غربی خود موسوم به هومند به ارتفاع ۳۹۰۰ متر به گردونه ۳۷۰۰ متری شهرستانک و سپس به قله شاه نشین بزرگ به ارتفاع ۳۸۵۰ متر متصل میشود و از سمت شرق توسط خط الراس قوسی شکلی پس از تشکیل قلل پیازچال و لزون از طریق گردنه کوتاه لوپهنه به قلل دارآباد ارتباط مییابد.
قله از طریق جناح شمالی هومند به قله قزقونچال و یالهای فرعی منطقه آهاربشم و شهرستانک منتهی میگردد این خط الراس شمال توچال را از طریق قله قلعه دختر و سی چال به گردنه دیزین و سپس به سایر بلندیهای البرز مرکزی متصل میسازد.
راه های صعود قله توچال:
قله توچال، به دلیل نزدیکی به تهران، همواره شمار زیادی صعودکننده دارد. صعود به توچال از مسیرهای مختلفی امکانپذیر است. همچنین بهترین ماه های صعود اردیبهشت، خرداد، مهر و آبان است.
مهمترین این مسیرها عبارتند از:
▫️ دربند، پناهگاه شیرپلا، جانپاه امیری( سیاه سنگ) ، قله توچال (رایجترین مسیر)
▫️پارک جمشیدیه، پناهگاه کلک چال، دره پیازچال، قله پیازچال، قله توچال (گزارش برنامه در سایت نشاط زندگی)
▫️ولنجک( بام تهران) ، ایستگاه پنجم تلهکابین، ایستگاه هفتم تله کابین، قله توچال
▫️درکه، پناهگاه پلنگ چال، ایستگاه پنجم تلهکابین، ایستگاه هفتم تلهکابین، قله توچال
▫️دارآباد، قله دارآباد، قله پیازچال، قله توچال
▫️دربند، دوراهی اوسون، دره اوسون، جان پناه اسپیدکمر، ایستگاه هفتم تله کابین، قلهٔ توچال (قدیمی ترین مسیر)
▫️دامنهٔ شمالی و از آهار و شکراب به قله توچال
▫️دامنهٔ شمالی روستای شهرستانک ، قله توچال
منبع: سایت قله کابین توچال،سایت کوهنوردی نشاط زندگی،ویکی پدیا