معرفی قله توریشوم

توریشوم

به جرات می‌توان گفت قله‌ی زیبا و مخروطی شکل توریشوم با ارتفاع اندکی بیش از ۲۴۰۰ متر در منطقه عمومی ماسوله ، در مقایسه با کوه‌ها و ارتفاعات استان دارای ویژگی‌های جالبی است که یکی از آن‌ها گستردگی دامنه‌های آن یا به عبارتی وجود مبادی صعود متعدد می‌باشد . به کار گیری اصطلاح یا روایت “دریا تماشا” توسط چوپانان و بومیان منطقه “دهرا” و “خماره نسا” در ضلع شرقی این کوه ریشه در واقعیتی معنا‌دار از گذشته‌های دور دارد و آن صعود بومیان نواحی اطراف این کوه برای دیدن دریا در روزهایی آفتاب و شفاف از فراز آن بود . “توریشوم” در شماره معدود کوه‌هایی در استان است که مبادی صعود به آن می‌تواند از سه شهرستان انجام شود که نشان از گستردگی یال‌ها یا خط الراس‌های منتهی به این کوه دارد. متداول‌ترین مسیر صعود از این کوه ، منطقه ماسوله و از حداقل سه مبدا صعود : “کمادل” ، “آغوز کله” و “اشکلت” است. از شهرستان صومعه سرا ، بخش گوراب زرمیخ و از روستاهای “کوریه ” و “میشکا” نیز می‌توان به توریشوم دست یافت . همچنین از ماسال و روستا های “چسلی” و “دزکید” هم می‌توان به قله زیبای فوق رسید که در این مجال به معرفی مختصر دو مسیر به کوه توریشوم خواهیم پرداخت :

مسیر روستای زودل (آغوز کله ماسوله) : این مسیر متداول‌ترین جبهه صعود به قله توریشوم است که ابتدای حرکت آن محلی موسوم به “آغوز کله” در پنج کیلومتری ماسوله می‌باشد . جهت مسیر تقریبن شمالی بوده و دارای شیبی تند تا پایان منطقه جنگلی است. بعد از تنها ۱۵ دقیقه از ابتدای حرکت به روستای زیبایی موسوم به زودل می‌رسد که مردمانش اغلب با چند دام و گاهی هم کار در شهرهای مجاور روزگار می گذرانند. در سال‌های اخیر جاده‌ای خاکی و ماشین رو تا ابتدای روستا احداث گردیده است . مسیر حرکت پس از زودل در جهت شمال وارد ناحیه‌ای موسوم به “خا له سرا” شده و با گرایش تقریبن ۹۰ درجه‌ای به راست و عبور از شیبی تقریبن تند به کلبه‌های چوپانانی می‌رسد که در ماه‌های گرم سال برای چرای دام‌های خود در آن ناحیه که موسوم به “زودله سر” است، ساکن می‌شوند. ادامه مسیر تا انتهای ناحیه جنگلی از طریق همان یال امتداد داشته و سپس وارد مراتع سر سبز و زیبایی می‌شود که مشرف به منطقه‌ای وسیع موسوم به “خماره نسا” است که در دو طرف دره ای فراخ و سر سبز قرار دارد. از ناحیه مذکور نیز می‌توان به قله دست یافت، که ابتدای حرکت آن روستای “کمادل” است در کیلومتر ۱۰ جاده ماسوله به فومن. در آن سوی دره ، ییلاق زیبا و بزرگ “دهرا” دیده می‌شود که ابتدای مسیر آن از روستاهای منطقه ” آلیان” شهرستان صومعه سرا است.

یال زودله سر در پایان جنگل با گرایشی ۹۰ درجه‌ای به چپ تا ابتدای کلبه‌های زیر قله “توریشوم” امتداد دارد و با گذشتن از مجاورت چشمه بزرگ آن‌جا ، دوباره جهتی شمالی گرفته تا به ابتدای لبه خط‌‌ الراس طولانی تقریبن شمالی – جنوبی قله می‌رسد . خط الراسی که یک طرف آن به ناحیه “دهرا” منتهی می‌شود و طرف دیگرش از آبشار معروف به توریشوم در ناحیه “اشکلت” آغاز می‌گردد.

مسیر روستای میشکا (آلیان – گوراب زرمیخ) : این مسیر از روستای میشکا در انتهای منطقه آلیان شروع می‌شود . منطقه‌ای بکر و زیبا که به دلیل دوری آن از مرکز شهرستان صومعه سرا، به ندرت توسط گروه‌های کوهنوردی مورد استفاده و اجرای برنامه قرار می‌گیرد . مسیر از کنار روستا در جهتی تقریبن جنوب غربی و از میان جنگلی پوشیده از درختان بلند شروع می‌شود و پس از ساعتی به ابتدای یک خط الراس جنگلی می‌رسد که طرف دیگر آن مسیر روستای کوریه است که از این نقطه به طور مشترک به سمت بالا امتداد دارد. راهی پهن و مشخص که نشانگر تردد فراوان بومیان منطقه از گذشته های دور در آن است . جالب است که ییلاق اغلب روستا نشینان “کوریه” و بعضن “میشکا”، دولی چال در جبهه جنوبی شاه معلم بود و آنها برای بردن دام‌ها و کوچ فصلی خود از این مسیر استفاده می‌کردند. با عبور از چند شیب نه چندان تند به انتهای منطقه جنگلی و آغاز مراتع سرسبز می‌رسد که با یکی دو کلبه در سمت چپ راه مشخص است . اینجا موسوم به “خاله چال” است که محل تلاقی مسیر “چسلی” ماسال نیز به شمار می‌رود که از سمت راست به این نقطه می‌رسد . عبور از شیب‌های چمنی منتهی به ییلاق وسیع “دهرا” و رسیدن به کلبه یا مغازه معروف آقای “محمد فتحعلی پور” با چشمه آبی بزرگ در پایین دست ضلع جنوبی آن، لطف و صفای خاصی دارد. برای صعود به قله توریشوم از دهرا در جهت غربی از شیبی تند باید بالا رفت تا به لبه خط الراس اصلی دست یافت و آنگاه با اندکی دیگر کوهنوردی به توریشوم با سنگ چین زیبایش می‌رسد. قله ای که از جبهه جنوبی نزد کوه نوردان گیلانی به دلیل شباهت ظاهریش، به دماوند کوچک گیلان معروف است. 

توریشوم همان‌گونه که در ابتدای این نوشته به آن اشاره شد دارای مسیرهای متعددی است با زما‌ن‌های مختلف کوه پیمایی. ولی یک ویژگی مشترک مسیرهای این کوه، بی شک بکر بودن و جذاب بودن همگی آن‌هاست. پوشش گیاهی بسیار غنی با درختانی به جا مانده از جنگل‌های موسوم به “هیرکانی” و همچنین حیات جانوری گسترده به روایت بومیان این منطقه که ” هنوز می‌توان در جنگل‌ها و صخره‌های ناشناخته این کوه حیوانات ارزشمند و کمیابی چون خرس خزری، گوزن مینیاتوری گیلان “شوکا” و پلنگ را مشاهده نمود” .

نوشته و عکس از مسعود سلیم‌ پور